Πώς εξηγούν το άγχος οι διάφορες ψυχολογικές προσεγγίσεις;

Οι διάφορες ψυχολογικές προσεγγίσεις εξηγούν το άγχος με διαφορετικούς τρόπους, κάθε μία εστιάζοντας σε διαφορετικούς παράγοντες και μηχανισμούς. Ας δούμε τις κύριες προσεγγίσεις:

1. Ψυχαναλυτική προσέγγιση

Η ψυχαναλυτική θεωρία, που αναπτύχθηκε από τον Sigmund Freud, βλέπει το άγχος ως αποτέλεσμα συγκρούσεων μεταξύ των τριών μερών του ψυχισμού: του , του Εγώ και του Υπερεγώ. Το "Εκείνο" περιέχει τις πρωτογενείς ορμές και επιθυμίες, το "Εγώ" προσπαθεί να διαχειριστεί αυτές τις επιθυμίες με ρεαλιστικούς τρόπους, ενώ το "Υπερεγώ" περιέχει ηθικά πρότυπα και εσωτερικευμένες αξίες. Το άγχος προκύπτει όταν το Εγώ δεν μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις συγκρούσεις μεταξύ του Εκείνο και του Υπερεγώ.

2. Συμπεριφοριστική προσέγγιση

Οι συμπεριφοριστές, όπως ο John B. Watson και ο B.F. Skinner, βλέπουν το άγχος ως αποτέλεσμα μαθημένων αντιδράσεων σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Αυτές οι αντιδράσεις μπορούν να προκληθούν μέσω κλασικής εξαρτημένης μάθησης (όπως στο πείραμα του Pavlov) ή μέσω της ενίσχυσης και τιμωρίας (όπως στο έργο του Skinner).

3. Γνωσιακή προσέγγιση

Η γνωσιακή προσέγγιση, αναπτυγμένη από ερευνητές όπως ο Aaron Beck και ο Albert Ellis, υποστηρίζει ότι το άγχος προκύπτει από δυσλειτουργικές σκέψεις και αντιλήψεις. Οι άνθρωποι με άγχος έχουν την τάση να ερμηνεύουν τα γεγονότα με τρόπο υπερβολικά αρνητικό ή καταστροφικό, γεγονός που ενισχύει το άγχος τους.

4. Ανθρωπιστική προσέγγιση

Οι ανθρωπιστές, όπως ο Carl Rogers και ο Abraham Maslow, βλέπουν το άγχος ως αποτέλεσμα της απόκλισης από την πραγματοποίηση του πλήρους δυναμικού ενός ατόμου ή την μη εκπλήρωση βασικών αναγκών. Το άγχος προκύπτει όταν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ της αληθινής αυτοεικόνας και της αντίληψης του εαυτού που επιβάλλουν οι κοινωνικοί και εξωτερικοί παράγοντες.

5. Βιολογική προσέγγιση

Η βιολογική προσέγγιση εστιάζει στις βιοχημικές, νευρολογικές και γενετικές βάσεις του άγχους. Υποστηρίζει ότι το άγχος μπορεί να προκύπτει από ανισορροπίες στις χημικές ουσίες του εγκεφάλου, όπως οι νευροδιαβιβαστές (π.χ., σεροτονίνη, ντοπαμίνη), ή από γενετικούς παράγοντες που προδιαθέτουν ένα άτομο σε αγχώδεις διαταραχές.

6. Κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση

Αυτή η προσέγγιση εξετάζει πώς οι κοινωνικές και πολιτισμικές παράμετροι επηρεάζουν την ανάπτυξη και την εκδήλωση του άγχους. Παράγοντες όπως η κοινωνική πίεση, οι πολιτισμικές προσδοκίες και οι διαπροσωπικές σχέσεις μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση αγχώδους συμπεριφοράς.

Κάθε μία από αυτές τις προσεγγίσεις προσφέρει μοναδικές προοπτικές και συμβάλλει στην κατανόηση του άγχους με διαφορετικούς τρόπους, βοηθώντας έτσι στην ανάπτυξη ποικίλων θεραπευτικών μεθόδων.

Αρθρογραφεί η ομάδα του Therapyway